Personeelsvertegenwoordiging (PVT)

Verplicht

Wanneer uw organisatie meer dan tien werknemers telt, is het verplicht om een bepaalde vorm van medezeggenschap in het leven te roepen. Dit hoeft niet altijd een ondernemingsraad (OR) te zijn. Een OR is alleen verplicht als uw organisatie meer dan vijftig werknemers telt. In organisaties met minder dan vijftig, maar meer dan tien medewerkers, kunt u overwegen om een personeelsvertegenwoordiging in te stellen. Als meer dan de helft van de medewerkers aangeeft een PVT te willen, bent u hiertoe zelfs verplicht. Houd er bij het instellen van een PVT rekening mee dat het niet meer mogelijk is de PVT op te heffen als u er eenmaal een heeft.

Staat in de cao dat een OR verplicht is bij minder dan vijftig werknemers, dan dient u zich hier uiteraard ook aan te houden.

Meer weten over het oprichten van een PVT? Lees dan deze checklist.

Voordelen

Heeft uw organisatie een PVT, dan moet u dit orgaan betrekken bij de besluitvorming. Hierdoor kunt u soms minder snel beslissingen nemen dan u zelf zou willen. Toch kan een PVT voor uw organisatie de nodige praktische voordelen opleveren. Als u bijvoorbeeld nieuwe apparatuur wilt aanschaffen, zijn het uw medewerkers die er uiteindelijk mee moeten werken.

Ook bij het voeren van een effectief ziekteverzuim- of arbobeleid kan de inbreng van de PVT nuttig zijn. Daarnaast houdt u door middel van de PVT feeling met de stemming op de werkvloer.

Ga er niet bij voorbaat van uit dat de PVT u tegen wil werken. De PVT kan juist een positieve bijdrage leveren aan de doelen van uw organisatie.

Reglement

Bij het opstarten van een PVT hoort een reglement. Hierin kunt u vastleggen hoe PVT-leden zich kandidaat stellen, hoe de verkiezingen voor de PVT verlopen, wat de zittingsduur van een PVT is, hoe vaak er wordt vergaderd en hoe agendering en verslaglegging van de vergaderingen worden geregeld. Belangrijk om te weten is dat een PVT uit minstens drie leden moet bestaan. Deze leden worden via een geheime schriftelijke stemming gekozen door de werknemers van uw organisatie. Een reglement kunt u eenvoudig samenstellen via www.or-reglement.nl.

Rechten en plichten

In de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) staan de rechten en plichten van de personeelsvertegenwoordiging. De PVT heeft twee hoofdtaken. Ten eerste vertegenwoordigt de PVT de medewerkers. Daarnaast denkt de PVT mee over de besluiten van de organisatie en oefent hier invloed op uit. Om dit goed te kunnen doen, heeft de PVT een aantal rechten: instemmingsrecht, informatierecht en adviesrecht.

Instemmingsrecht

De PVT heeft instemmingsrecht wanneer de organisatie maatregelen op het gebied van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim, re-integratie en werktijden wil doorvoeren. Concreet betekent dit dat u deze maatregelen niet mag doorvoeren zonder toestemming van de PVT. Doet u dit toch, dan kan de PVT naar de kantonrechter stappen. Stemt de PVT niet met uw voorstel in, dan kunt u ook zelf proberen om ‘vervangende toestemming’ te regelen bij de kantonrechter.

U kunt de kwestie ook eerst aan de bedrijfscommissie voorleggen. Deze commissie bemiddelt en adviseert bij meningsverschillen over de uitvoering van de WOR.

Informatierecht

De personeelsvertegenwoordiging heeft op basis van het informatierecht recht op bepaalde informatie. De PVT kan zijn werk immers alleen goed doen als de leden de beschikking hebben over alle noodzakelijke informatie. U kunt deze informatie – indien nodig – ook onder strikte geheimhouding verstrekken.

Van belang is dat u de PVT minstens een keer per jaar informeert over de financiën van het afgelopen jaar en over de plannen voor het komende jaar. Daarnaast moet u het medezeggenschapsorgaan minimaal twee keer per jaar inlichten over de algemene gang van zaken in de organisatie. U dient dan mondeling of schriftelijk informatie te geven over uw beleid. Hierbij gaat het om personeelsverloop, ziekteverzuim, arbeidsomstandigheden en opleidingsmogelijkheden.

Adviesrecht

Bij belangrijke besluiten die grote gevolgen hebben voor de medewerkers in uw organisatie heeft de PVT adviesrecht. Dit recht geldt zodra het voorgenomen besluit gevolgen heeft voor ten minste een kwart van de werknemers op het gebied van hun arbeidsplek, functie-inhoud, arbeidsvoorwaarden of arbeidsomstandigheden. U moet de PVT tijdig om advies vragen, zodat dit advies nog van invloed kan zijn op de uiteindelijke beslissing. Bij de adviesaanvraag moet u bovendien alle informatie voegen die de leden van de PVT nodig hebben voor hun advies.

Onderwerpen

De personeelsvertegenwoordiging kan in principe álle zaken die uw organisatie betreffen met u bespreken. Zowel u als de PVT kunnen voor vergaderingen alle mogelijke onderwerpen aandragen. Het is daarom belangrijk dat u samen met de PVT de agenda opstelt voor het overleg. Hierbij kunt u prioriteiten stellen en alvast proberen te peilen wat er bij bepaalde onderwerpen nu precies speelt.

Goed overleg is erg belangrijk. Het is van belang dat er ruimte is voor het uitwisselen van visies, meningen, argumenten en verwachtingen.

Vergaderen

Het overleg met de PVT dient alleen over algemene besluiten, praktijken en beleidsvragen te gaan. Daarom – en om de vergadering van de PVT zo zinvol mogelijk te laten verlopen – is het raadzaam om vooraf een agenda op te stellen. Daarnaast is het aan te bevelen om een voorstel aan de PVT schriftelijk in te dienen. Zo biedt u duidelijkheid en geeft u de leden van de PVT de mogelijkheid zich voor te bereiden op het overleg.

Het is ook aan te raden om voor de vergadering met de PVT maximaal anderhalf uur uit te trekken. Probeer het gesprek ook zakelijk te houden. Als u het niet eens lijkt te worden, kunt u de vergadering het beste afsluiten en er in een later stadium nog eens rustig over doorpraten.

Het is niet de bedoeling om tijdens het overleg met de PVT alledaagse problemen op de werkvloer te bespreken. Het is namelijk geen werkoverleg.